Αυτο-σαμποτάζ: Όταν γινόμαστε δέσμιοι του μυαλού μαςΜας δημιουργεί απωθημένα και ανεκπλήρωτα όνειρα, μένοντας με τη σκέψη “τί θα συνέβαινε αν…;”.Αξίζει να αναφερθεί ότι το αυτο-σαμποτάζ μπορεί να είναι είτε συνειδητό, είτε ασυνείδητο, ανάλογα το επίπεδο της επίγνωσης κάποιου.
Συνειδητό είναι όταν αποφασίζει κανείς να φάει ένα γλύκισμα, ενώ έχει ήδη αποφασίσει να καταναλώνει υγιεινά γεύματα. Ασυνείδητο είναι όταν κάποιος φοβάται την αποτυχία και ίσως αρχίσει τη διεκπεραίωση μιας σημαντικής εργασίας την τελευταία στιγμή. Αυτό δείχνει ότι -ασυνείδητα- αποφεύγει την προοπτική της προόδου.
Μορφές αυτο-σαμποτάζ:Υπάρχουν κάποια πολύ συγκεκριμένα είδη αυτο-σαμποτάζ, τα οποία θα έλεγε κανείς ότι είναι αρκετά κοινά. Ένα είδος που ταλανίζει πολλούς είναι η αναβλητικότητα.
Αυτή είναι η συμπεριφορά του να αναβάλλουμε συνεχώς το οτιδήποτε έχουμε να κάνουμε, λέγοντας ότι θα ξεκινήσουμε “αύριο” ή “άλλη φορά”. Συνήθως, πηγάζει από τα συναισθήματα άγχους ή αγωνίας που μας προκαλεί η εν λόγω δουλειά.Μία άλλη μορφή είναι η τελειομανία. Όταν αναζητούμε διακαώς κάποιο ψεγάδι στην εργασία που ασχολούμαστε και δεν επικεντρωνόμαστε στην ουσία αυτής της ενασχόλησης, τότε ξεκάθαρα σαμποτάρουμε τον εαυτό μας. Ακόμη, και στις σχέσεις μας με τους άλλους υπάρχει περίπτωση να μη βοηθάμε από τη μεριά μας. Συγκεκριμένα, οι συχνοί τσακωμοί με φίλους, συντρόφους ή την οικογένεια και η μη προσπάθεια συζήτησης των θεμάτων που μας προβληματίζουν μαζί τους, δεν είναι καθόλου ωφέλιμοι.
Αν δεν επιλυθούν, θα διογκωθεί περισσότερο αυτή η κατάσταση.
Ως εκ τούτου, τα συναισθήματά μας μπορεί να εκδηλώνονται με επιθετικό-παθητικό τρόπο, αντί σε έναν υγιή διάλογο με επιχειρήματα.
Από που πηγάζει το αυτο-σαμποτάζ;
Διάφορες αιτίες παίζουν το ρόλο τους στην εμφάνιση του αυτο-σαμποτάζ. Καταρχάς, ενδέχεται να έχουμε μάθει αυτά τα μοτίβα σκέψης και συμπεριφοράς από την παιδική ηλικία, μία κατάσταση γνωστή ως μοντελοποίηση (modeling). Για παράδειγμα, έστω ότι ένας γονέας συνεχώς προειδοποιεί το παιδί του να προσέχει στην παιδική χαρά. Μπορεί, άθελά του, να προκαλέσει στο παιδί την πεποίθηση ότι ο κόσμος δεν είναι ασφαλής και ότι κάθε είδους εξερεύνηση πρέπει να αποφεύγεται. Επίσης, η έλλειψη αυτοεκτίμησης και αυτοπεποίθησης έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει τις αποφάσεις και τις πράξεις μας, αλλά και το πώς βλέπουμε τον εαυτό μας. Έτσι, τα παρατάμε πολύ εύκολα ή δεν προσπαθούμε καν, καθώς δεν πιστεύουμε στις ικανότητές μας.
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί;
Παρά τις βαθιές ρίζες του στη συμπεριφορά και στη σκέψη μας, το αυτο-σαμποτάζ μπορεί να αντιμετωπιστεί καθώς προσπαθούμε όλο και περισσότερο. Πρώτα από όλα, είναι βασικό να αναγνωρίσουμε τί είναι αυτό που δε μας επιτρέπει να εξελιχθούμε στο πλήρες δυναμικό μας.
Μπορούμε να επιλέξουμε έναν τομέα της ζωής μας, στον οποίο έχουμε μείνει πίσω και να διερευνήσουμε τους λόγους για αυτό. Ίσως να υπάρχουν βαθύτερες αιτίες από όσο αρχικά πιστεύαμε. Επιπλέον, είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο να φέρουμε πιο συνειδητή επίγνωση στις σκέψεις μας. Υπάρχει μία ενδιαφέρουσα άσκηση για να το πετύχουμε αυτό. Κάθε φορά που νιώθουμε ένα ενοχλητικό συναίσθημα, μπορούμε να αναρωτιόμαστε τί σκεφτόμασταν πριν την εμφάνισή του. Η τακτική εκτέλεση αυτής της άσκησης μπορεί να μας αποκαλύψει τί πυροδοτεί τις καταστάσεις αυτο-σαμποτάζ μας.
